Apologetyka na Ostro: Rzeź niewiniątek

Według większości racjonalistycznych historyków, opisana w Ewangelii Mateusza rzeź niewiniątek w Betlejem nigdy nie miała miejsca. Wytaczają oni przeróżne argumenty przeczące temu wydarzeniu. Osobiście wierzę, że wydarzenie to miało miejsce. Zaś celem tego artykułu jest dać wątpiącym w historyczność tego wydarzenia racjonalne powody do tego, aby móc uznać je za realne. To jednak, czy za realne zostanie uznane, zależy od twojej wiary. Ja tylko mogę udowodnić, że jest szalenie prawdopodobne. Ogromną część spisanej historii uznaje się za fakty na podstawie racjonalnej wiary w to, że konkretne wydarzenia miały miejsce.

„Wtedy Herod widząc, że go Mędrcy zawiedli, wpadł w straszny gniew. Posłał [oprawców] do Betlejem i całej okolicy i kazał pozabijać wszystkich chłopców w wieku do lat dwóch, stosownie do czasu, o którym się dowiedział od Mędrców. Wtedy spełniły się słowa proroka Jeremiasza: Krzyk usłyszano w Rama, płacz i jęk wielki. Rachel opłakuje swe dzieci i nie chce utulić się w żalu, bo ich już nie ma” (Mat 2,16 -18).

Cały problem z tym tekstem jest taki, że nie potwierdzają go żadne inne księgi Biblii oraz inne źródła historyczne. Pisząc "inne źródła" mam na myśli Józefa Flawiusza, który był historykiem żyjącym w tamtym okresie. Ten oto historyk nie przepadał za Herodem i w swoich pismach zamieścił obszerną listę zbrodni króla. Nic jednak nie wspomniał o owej rzezi. Racjonaliści utworzyli z tego dogmat: Flawiusz nie napisał, rzezi nie było! Ów dogmat powstał na błędnym założeniu, że Flawiusz na pewno wspomniało o WSZYSTKICH zbrodniach Heroda. A dlaczegóż maiłby to zrobić? Dlaczego nie mogło zdarzyć mu się pominąć jakiegoś wydarzenia? Z pism oraz opracowań historyków wynika jasno, że Flawiusz prawdopodobnie był słabo zorientowany w działaniach Heroda za jego ostatnich lat życia (szczegóły w pozycjach bibliografii na końcu artykułu). A na ten okres właśnie przypada rzeź niewiniątek. Flawiusz mógł zwyczajnie o tym nie wiedzieć.

Jeszcze jeden powód przemawia za tym, że informacja o tej zbrodni mogła Flawiusza ominąć - skala wydarzenia. Gdy słyszymy tekst "rzeź" wyobrażamy sobie niebotyczną liczbę dzieci wymordowaną przez żołnierzy. Prawda jest jednak taka, że Betlejem było pasterską osadą - niewiele osób tam mieszkało. Historycy szacują liczbę zamordowanych dzieci (tylko chłopców do 2 r.z.) na około 10 do 30. Dodać do tego należy również fakt, że takie rzeczy były powszechne - wielu królów i władców mordowało wszystkich, którzy mogliby upomnieć się o ich tron. Neron dopuszczał się podobnej zbrodni kilkakrotnie. Nie powstrzymał się przed nią także Biblijny król Salomon. Sumując te fakty - mała, pasterska osada gdzieś na uboczu + niewielka liczba zamordowanych dzieci + wydarzenie raczej powszechne - otrzymujemy obraz zbrodni zgoła inny niż wyobrażany sobie przez większość z nas. Dodając do tego kolejny fakt - Flawiusz był niezorientowany w ostatnich latach działalności Heroda - uwiarygadnia się teza, że historyk ten mógł o tym wydarzeniu nie słyszeć.

Dyskredytowanie tego wydarzenia z przyczyny jakoby wspominało o nim tylko jedno źródło też jest chybione. Duża cześć znanej nam dziś historii jest uznawana za fakty mimo, że tylko jedno źródło o niej wspomina. I bardzo często są to źródła pisane 200, 300 a nawet 1000 lat po wydarzeniach i mimo to, zapisy te traktuje się jako fakty historyczne. Problemy są tylko z Nowym Testamentem mimo, że był spisany kilkadziesiąt lat po opisywanych weń wydarzeniach.

Poza tym warto wspomnieć o zapiskach niejakiego Makrobiusza, który wspominał o rzezi niewiniątek w swoich pismach. Więc źródła są dwa! Makrobiusz napisał o anegdocie jaką wypowiedział niejaki August, gdy usłyszał o rzezi niewiniątek. Zainteresowanych zapraszam do prześledzenia bibliografii.

Zdaję sobie sprawę z tego, że mój artykuł nie wyczerpuje tematu. Racjonaliści obrzucają go innymi mniej istotnymi argumentami, które dotyczą powrotu świętej rodziny albo przepowiedni Jeremiasza. Ponieważ mają one drugorzędne znaczenie w ocenie prawdopodobieństwa historyczności tego wydarzenia, pozwolę sobie je pominąć. Krótko podsumowując:

Flawiusz mógł nie wiedzieć o tym wydarzeniu, gdyż było ono raczej niewielkie, a sam historyk nie wiedział wiele na temat ostatnich lata życia Heroda.
Fakt, że wydarzenie to zostało opisane tylko przez św. Mateusza wcale nie umniejsza jego historyczności, gdyż rozumując w tę stronę, musielibyśmy odrzucić znaczną część spisanej historii.
Istnieje wzmianka o rzezi w źródłach pozabiblijnych.

Rozszerzenie tematu w przypisach. A teraz piosenka! Jeśli nie przepadacie za naprawdę ostrym graniem, to chociaż posłuchajcie co wokalista ma do powiedzenia!

Underoath - Writing On The Walls (Live)